THÔNG CÁO BÁO CHÍ
NGÀY THẾ GIỚI PHÒNG, CHỐNG LAO 24 THÁNG 3 NĂM 2022
- Ngày thế giới phòng chống lao
- Giới thiệu:
Ngày Thế giới Phòng chống Lao được tổ chức vào ngày 24 tháng 3 hàng năm nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về những ảnh hưởng nghiêm trọng của bệnh lao tới sức khỏe con người, kinh tế và xã hội; đồng thời thúc đẩy nỗ lực chấm dứt bệnh lao trên toàn cầu. Vào ngày 24 Tháng 3 năm 1882 tại Berlin, Robert Koch đã công bố việc phát hiện ra vi khuẩn lao, mở ra con đường chẩn đoán và chữa khỏi căn bệnh này.
- Chủ đề Ngày thế giới phòng chống lao của thế giới năm 2022:
Chủ đề của Ngày Thế giới Phòng chống Lao năm nay trên toàn cầu là “Invest to end TB. Save lives”. Chủ đề nhấn mạnh về việc đưa ra nhu cầu cấp thiết hiện nay là cần đầu tư, kêu gọi, tập trung mọi nguồn lực nhằm đẩy mạnh cuộc chiến chống bệnh lao, đạt được các cam kết chấm dứt bệnh lao do các nhà lãnh đạo toàn cầu đưa ra, và mục tiêu nhân văn nhất là cứu sống hàng triệu người trên thế giới không đáng phải chết vì bệnh lao. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh đại dịch COVID-19 khiến tiến trình đạt được cam kết trong giai đoạn cuối bị ảnh hưởng. Nhằm đảm bảo khả năng tiếp cận phòng ngừa và chăm sóc một cách công bằng, phù hợp nhằm đạt được mục tiêu của Tổ chức y tế thế giới đưa ra: bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.
Đầu tư nhiều hơn vào việc chẩn đoán, điều trị dự phòng và chăm sóc bệnh lao sẽ cứu sống thêm hàng triệu người. Mỗi 1 đô la đầu tư cho mục tiêu này sẽ đem lại 43 đô la và nhiều lợi ích của một xã hội khỏe mạnh. Chấm dứt bệnh Lao không chỉ đơn thuần là một mục tiêu đạo đức mà còn rất có ý nghĩ về mặt kinh tế
Lao vẫn là một trong những căn bệnh truyền nhiễm gây tử vong cao trên thế giới. Mỗi ngày có hơn 4.100 người chết vì bệnh lao và gần 28.000 người mắc. Kể từ năm 2.000, với những nỗ lực toàn cầu nhằm chống lại bệnh lao, ước tính khoảng 66 triệu người đã được chữa khỏi. Chấm dứt bệnh lao ở Việt Nam nghĩa là tránh đi cái chết không đáng có của hơn 10.000 người một năm hiện nay và hàng trăm ngàn gia đình không phải lo lắng vì có người mắc lao.
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (TCYTTG - WHO Report 2021- Global Tuberculosis Control), mặc dù đã đạt được một số thành tựu đáng kể trong công tác chống lao trong thời gian qua, bệnh lao vẫn đang tiếp tục là một trong các vấn đề sức khoẻ cộng đồng chính trên toàn cầu. Đại dịch COVID-19 đã đảo ngược nhiều năm (5-8 năm) tiến bộ trong việc cung cấp các dịch vụ lao thiết yếu và giảm gánh nặng bệnh lao trên toàn cầu. Các mục tiêu phòng chống lao toàn cầu đến năm 2020 hầu hết đều chưa đạt được, mặc dù cũng có một số quốc gia và khu vực vẫn đạt được những thành công nhất định. Tác động rõ ràng nhất là sự sụt giảm đáng kể trên toàn cầu về số lượng bệnh nhân mới được phát hiện và báo cáo. Con số này giảm từ 7,1 triệu người năm 2019 xuống 5,8 triệu người năm 2020, giảm 18% so với mức năm 2019 và thấp hơn rất nhiều so với con số khoảng 9,9 triệu người ước tính mới mắc lao năm 2020. Có 16 quốc gia chiếm 93% trong số giảm phát hiện này, gồm có Ấn Độ, Indonesia và Philippines là những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Việc giảm khả năng tiếp cận với chẩn đoán và điều trị lao đã dẫn đến gia tăng số ca tử vong do lao. Ước tính năm 2020 có 1,3 triệu ca tử vong do lao (tăng từ 1,2 triệu vào năm 2019) và có 214.000 ca ở những người dương tính với HIV (tăng từ 209.000 vào năm 2019). Nghĩa là tổng số ca tử vong do lao, kể cả lao/HIV là khoảng trên 1,5 triệu người. Đây là những con số tương đương mức độ tử vong năm 2017. Việc giảm tỷ lệ mắc bệnh lao đạt được trong những năm trước gần như đã dừng lại.
Trong kế hoạch chiến lược kết thúc bệnh lao The End TB Strategy đã được ban hành, TCYTTG đã đưa ra mục tiêu phát triển thiên niên kỷ trên toàn cầu đến năm 2020 giảm 20% số người bệnh lao mới mắc và 35% số người tử vong vì lao so với năm 2015, đến năm 2025 sẽ giảm tương ứng là 50% và 75%. Khối các quốc gia Châu Âu hầu hết đã đạt mục tiêu của năm 2020, với tỷ lệ mới mắc giảm 26%, khu vực Châu Phi cũng có những bước tiến đáng kể, giảm được 18%. Có 78 quốc gia đã trong lộ trình đạt được mục tiêu của năm 2020, trong đó có 7 quốc gia có gánh nặng cao đã đạt được (gồm có Campuchia, Ethiopia, Kenya, Namibia, Liên Bang Nga, Nam Phi và Tanzania). Về mục tiêu giảm số người chết do lao, TCYTTG đánh giá chỉ có 33 quốc gia trên toàn cầu đạt được mục tiêu này năm 2020 (giảm 35% số chết do lao so với năm 2015), trong đó có 06 quốc gia (Kenya; Mozambique, Myanma, Sierra Leone, Tanzania và Việt Nam) trong số các quốc gia có gánh nặng bệnh lao cao.
WHO đã công bố kết quả của mô hình đánh giá tác động ngắn hạn của đại dịch Covid-19 lên số ca tử vong do lao trong năm 2020. Kết quả cho thấy rằng tử vong do lao sẽ tăng đáng kể trong năm 2020 và sẽ ảnh hưởng đến nhóm bệnh nhân lao dễ bị tổn thương nhất. Nếu như tình hình phát hiện bệnh nhân trên toàn cầu giảm 25%-50% trong vòng 3 tháng (so sánh với mức độ phát hiện trước khi xảy ra đại dịch), sẽ có thêm khoảng ước tính khoảng 200.000 – 400.000 ca tử vong do lao được dự báo. Mô hình cũng dự báo số người mắc lao có thể tăng thêm 1 triệu ca mỗi năm trong giai đoạn 2020 – 2025.
- Chủ đề Ngày thế giới phòng chống lao của Việt Nam năm 2022:
Trên cơ sở chủ đề của thế giới, áp dụng vào tình hình thực tế tại Việt Nam, Chủ đề Ngày thế giới phòng chống lao năm 2022 của Việt Nam là “Giảm thiểu tác động của Covid-19 – Tập trung nguồn lực – Tăng cường phát hiện bệnh lao”. Trước những ảnh hưởng của đại dịch Covid – 19 đến tiến trình thanh toán bệnh lao vào năm 2021, chủ đề trên nhấn mạnh năm 2022 này sẽ là lúc để chúng ta giảm thiểu những tác động của dịch bệnh, thích ứng an toàn với dịch bệnh trong bối cảnh mới, đặc biệt là tập trung, huy động mọi nguồn lực cho công tác phòng, chống lao, trong đó tăng cường, chủ động sàng lọc, phát hiện sớm bệnh lao là một bước đi điển hình, đột phá có ý nghĩa vô cùng thiết thực trong bối cảnh hiện nay.
Cụ thể trong file đính kèm:
